Anon., Proömium zu Anal. Post. I (Esc. Φ. III. 10)
final
final
Editorische Vorbemerkung
Von M. Wallies aufgrund einzelner Photographien erstellter Text. Etliche der
Scholien zu Anal. Post. I in Esc. sind Exzerpte aus dem Kommentar des Ioannes
Philoponos, dessen Kommentar auch die vorangehenden Anal. Pr. umgibt (Wallies
gibt eine Auswahl von Lesarten hierzu sowie exemplarische Randscholien vom
Beginn der Anal. Pr., darunter auch das vorliegende Proömium).
Ὁ ἀριστοτέλης θέλων διδάξαι περὶ ἀποδείξεως οὐκ ἀμέσως ἐπὶ τὴν τούτου διδασκαλίαν
ἐχώρησε, ἀλλὰ πρῶτον παρέδωκε τὰς ἁπλᾶς φωνὰς ἐν ταῖς κατηγορίαις, εἶτα ἐν τῶ περὶ
ἑρμηνείας τὰς προτάσεις. ἐν δὲ τοῖς προτέροις ἀναλυτικοῖς περὶ τοῦ ἁπλῶς
συλλογισμοῦ. εἶτα ὁδῶ χρησάμενος ἔρχεται καὶ ἐνταῦθα διδάσκων τὸν λόγον τὸν περὶ
ἀποδείξεως. ὃν καὶ ἀναγκαῖον ἔχει παραδοῦναι ὡς τοῖς φιλοσόφοις χρήσιμον καὶ
ἀναγκαιότατον ὄντα. εἰ γὰρ μὴ τῆ ἀποδείξει χρήσεται, οὐκ ἂν δυνηθῆ τὴν ἀλήθειαν καὶ
τὸ ψεῦδος διευκρινῆσαι. τοῦτο γάρ ἐστιν ἴδιον τοῦ κυρίως φιλοσόφου, τὸ εὑρίσκειν τὸν
ἀληθῆ συλλογισμὸν καὶ τὸν ψευδῆ καὶ ἀποδεῖξαι αὐτόν. ὥσπερ γὰρ οὐκ ἔνι ὁδὸς διδάξαι
τινὰ τὸ τοιῶσδε κατασκυεάσαι πρᾶγμά τι, εἰ μὴ ἁπλῶς γινώσκει τὴν τούτου γνῶσιν,
οὕτως καὶ ὧδε πεποίηκεν ὁ τεχνικός. ἐδίδαξε τὸν ἁπλῶς συλλογισμόν, εἶτα καὶ περὶ τοῦ
ἀποδεκτικοῦ συλλογισμοῦ ὡς προμαθόντας καὶ προγινώσκοντας τὸν ἁπλῶς συλλογισμὸν καὶ
καθόλου:—
Bibliographie
- Ioannis Philoponi in Aristotelis analytica posteriora commentaria cum anonymo in librum II [CAG XIII, 3], Hg. M. Wallies, Berlin 1909, S. xviii-xix .