1. Handschriften
  2. cagb1064010

Guelf. 24 Gud. graec.

Nachweis
Deutschland, Wolfenbüttel, Herzog August Bibliothek, Gudiani Graeci, Guelf. 24 Gud. graec.
Datierung
12. Jh.
Beschreibstoff
Pergament guter bis mittelmäßiger Qualität (Nähstellen; statt Bifolien bisweilen 2 Einzelblätter)

Externe Ressourcen

Pinakes (Diktyon: 72068 )

Inhalt

Physische Beschaffenheit

Beschreibstoff

Pergament guter bis mittelmäßiger Qualität (Nähstellen; statt Bifolien bisweilen 2 Einzelblätter)

Wasserzeichen

  • Spiegel (älter als Einband).
  • Adler (vgl. Cod. Guelf. 88 Gud. graec.), ähnlich Br. 1368 (Utrecht 1579–85, mit Varianten Holland 1573–90, Basel 1588), Heawood ohne Beleg.
  • Spiegel unidentifizierte Buchstabenkombination in Blattmitte.

Format

275 × 194

Folienzahl

ff. I, 222, I'

Lagen

FHHF. 10*8 (ff. 1–80), 1*8-4 (ff. 81–84; Bl. 1 fehlt mit, Bl. 6–8 am Traktatende ohne Textverlust), 4*8 (ff. 85–116), 1*8-3 (ff. 117–121; Bl. 2, 4 und 5 fehlen mit Textverlust), 4*8 (ff.122–153), 1*8-1 (ff. 154–160; Bl. 1 fehlt mit Textverlust), 1*8 (ff. 161–168), 1*8-2 (ff. 169–174; Bl. 4 und 5 fehlen mit Textverlust), 5*8 (ff. 175–214), 1*10-2 (ff. 215–222; Bl. 9 fehlt mit, Bl. 10 [aufgrund der Kürze des fehlenden Traktatschlusses] ohne Textverlust).

Griechische Kustoden

Griechische Majuskelkustoden vom Kopisten jeweils auf dem ersten Recto unten links (ab ιστ [f. 93] auf Rasur, vielleicht von anderer Hand) Δ (f. 1) – λβ (f. 215) (nicht überall vorhanden, vgl. auch die Blattverluste.)

Lateinische Buchstaben jeweils auf dem erstn Recto unten rechts in blaß-brauner Tinte: d (f. 1) – y (f. 138), z (?) (f. 146), in kräftigerem Braun: 9 (f. 161), 4 (f. 169), sehr blaß und dick: aa (ff. 177) – ee (f. 215)

Liniierung

Lake I, 2c = Leroy 20C1 (z.B. ff. 80v/81, 152v/153) und Leroy P4 20C1 (z.B. ff. 102v/103), 27 Schriftzeilen, Schriftspiegel mm 195 × 120.

Kopist

Der Grundtext stammt von einer einzigen Hand, wohl der eines Gelehrten des 12. Jh.

Ergänzungen zum Textbestand

Die unorthodoxen Einschübe auf ff. 187V und 198V–199 begegnen auch in anderen Aristoteles-Handschriften (vgl. Aristoteles Graecus 130-135, 251-252 [Durham Chapter C. 1. 15, Durham NC Gr. Ms 30 und Laur. 72, 18]).

Die Herkunft der vielen Randscholien zu bestimmen (das incipit des ersten Scholions zu De Int. f. 8v z.B. begegnet auch im Vatic. gr. 243, f. 70V), bleibt ebenso Aufgabe des Bd. III des AGr wie die Darlegung der gestörten Textabfolge in Soph. El., wo zudem ff. 215 und 216 senkrecht halb abgeschnitten sind (mit Textverlust). Titel, Initialen, z.T. Scholien und Diagramme in leuchtendem Rot; aber auch Violett sowie – sonst selten in griechischen Handschriften – Grün und Blau verwendet, allerdings wohl nicht vom Hauptkopisten.

Einband

Typischer Einband der Gude-Bibliothek.

Erhaltungszustand

Mechanische Lücken (vgl. Lagen), außer an Beginn und Ende des Kodex: Analytica priora II 21, 67a 35 ἡμίονος [... - 22, 68a 11 ...] ἢ τὸ β zwischen f. 80V und f. 81; Analytica posteriora II 12, 95a 23 γίνηται [... - 95b 39 εἴπερ zwischen f. 117V und f. 118; Analytica posteriora II 13, 96b 16 γένος [... - 14, 98a 7/8 ... ὑπάρχει zwischen f. 118V und f. 119; Topica IV 4, 125a 35 συμμετρία [... – 5, 126a 13 ...] οὐκ zwischen f. 153V und 154; Topica VI 3, 141a 1 δίπουν [... - 4, 142b 5 ...] ὥστε zwischen f. 171V und f. 172.

Geschichte

Datierung

12. Jh.

Ursprünglicher Zustand

Auf den 3 am Anfang ausgefallenen Lagen (vgl. oben) muß nach einer Umfangberechnung außer dem Beginn der Kategorien auch Porphyrios, Isagoge (CAG IV 1) gestanden haben.

Provenienz

Mit dem Kodex ist intensiv durch die Jahrhunderte hindurch gearbeitet worden. Er ist z.T. über und über mit sekundären Randscholien, Diagrammen und Interlinearien bedeckt. Mindestens 10 Fremdhände, meist aus dem 13.–15. Jh., lassen sich unterscheiden. Die wichtigste und älteste aus dem 13. Jh. (Hand a) im Kursivduktus wohl eines Gelehrten schrieb die meisten Scholien und Schemata, und zwar nach und nach mit verschiedenen Federn und Tinten.

In der zweiten Hälfte des 14. Jh. war der Kodex in den Händen des Makarios, des Metropoliten von Sebasteia sowie Exarchen von Armenien und Patriarchen von Konstantinopel in den Jahren 1376–1379. 1390–1391 (zu ihm vgl. z.B. H. G. Beck, Kirche und theologische Literatur im byzantinischen Reich. München 1959 [Byzant. Handbuch II 1], 775–776. Turyn, Vaticani 174); sein Namenszug (nicht die Jahreszahl 1248, wie Koehler zögernd vermutet) findet sich in Monokondylien am seitlichen Außen von f. 179V: + ὁ ταπεινὸς μ(ητ)ροπολίτης σεβαστείας ὑπέρτιμος καὶ ἔξαρχος πάσης ἀρμενίας μακάριος +.

Ein weiterer Vorbesitzer unserer Handschrift ist der berühmte Manuel Chrysoloras (um 1350–1415); zu ihm vgl. zuletzt in Dizionario critico della letteratura italiana 1 [1973] 332-333); auf f. 222V, dem also damals schon letzten Blatt des Kodex, steht sein Name: ΧΡ a. manuelis crissolora.

Reproduktionen und Digitalisate

Bibliographie

Kat.

  • Harlfinger 1978, Nr. 6, S. 27–30.

Text.

  • N. Agiotis, Inventarisierung von Scholien, Glossen und Diagrammen der handschriftliche Überlieferung zu Aristoteles’ De interpretatione (c. 1–4). Ambr. L 93 sup., Urb. gr. 35, Marc. gr. 201, Laur. 72.5, Barb. gr. 87, Coisl. 330, Guelf. Gud. gr. 24, Esc. F.III.10, Mon. 222 [Episteme in Bewegung. Working Paper no. 5], Berlin 2015, S. 74–82.

Quelle

  • CAGB (nach der Literatur [Harlfinger 1978]).
Die Erstellung der Daten in "CAGB digital" ist ein fortlaufender Prozess; Umfang und Genauigkeit wachsen mit dem Voranschreiten des Vorhabens. Ergänzungen, Korrekturen und Fehlermeldungen werden dankbar entgegengenommen. Bitte schreiben Sie an agiotis@bbaw.de.

Zitierhinweis

Wolfenbüttel, Herzog August Bibliothek, Guelf. 24 Gud. graec., in: CAGB digital, hg. v. Commentaria in Aristotelem Graeca et Byzantina. Berlin-Brandenburgische Akademie der Wissenschaften. URL: https://cagb-digital.de/id/cagb1064010 (aufgerufen am 20.4.2024).

Permalink

https://cagb-digital.de/id/cagb1064010

Transkriptionen

SCHOLIEN ZU INT. 1

Relationen

1) 8v, marg. ext.

σκοπὸν ἔχων ὁ ἀριστοτέλης διδάξαι ἐν τῶ περὶ ἑρμηνείας περὶ προτάσεων τῶν τε καταφατικῶν καὶ τῶν ἀποφατικῶν, τῶν τε καθόλου καὶ τῶν μερικῶν, ἐπεὶ   αἱ προτάσεις συντέθεινται ἐκ τῶν ἁπλῶν φωνῶν, διὰ τοῦτο πρὸ τοῦ τούτων ἐκθ , διδάσκει περὶ τῶν ἁπλῶν φωνῶν. καὶ ὁρίζεται πρώτως μὲν, τὸ ὄνομα τοῦτο μὲν καὶ τὸ ῥῆμα καὶ   εἰσὶ αἱ ἁπλαὶ φωναί. διδάσκει δὲ α- περὶ τοῦ ὀνόματος, ὡς   τὸ ῥῆμα. καθὸ τὸ μὲν, ἤγουν τὸ ὄνομα ὑπόκειται καὶ μετα , τὸ δὲ, ἤγουν τὸ ῥῆμα, κατηγορεῖται καὶ  δίδωσιν   ὁρίζεται καὶ αὐτὰς τὰς προτάσεις τὰς ἐκ τῶν ἁπλῶν συντεθειμένων φωνῶν· εἶτα, καὶ τὸ γένος τούτων φημὶ τὴν ἀπόφανσιν· καὶ τὸ ταύτης γένος, τὸν λόγον:-

2) 8v, s.l., v. 11

τὸ πρῶτον σημαίνει κατὰ χρόνον· κατὰ τάξιν· κατὰ φύσιν· κατὰ ἀξίαν:-

3) 8v, s.l., v. 13

κατὰ πρώτην τάξιν

4) 8v, s.l., v. 13

πρότασις ὡς ὑποκειμένη αἰτία

5) 8v, s.l., v. 13

ὁρίσασθαι   πρώτω ὁρισμῶ: εἰσι

8v, s.l., v. 13 (ad Int., 16a 1-2)

δηλονότι τοῦ ἀποφαντικοῦ λόγου τοῦ ἑρμηνεύοντος καὶ σαφηνίζοντος, τὰ τῆς ψυχῆς   ὡς   (marg. int.) ὕπαρξιν

8v, marg. sup. (ad Int., 16a 2)

πέντε εἴδη τοῦ λόγου εἰσιν· ἐρωτηματικὸν· κλητικὸν· εὐκτικὸν· προστακτικὸν· ἀποφατικόν· τῆς δὲ ψυχῆς δυνάμεις   τούτων οὖν τῶν θ' δυνάμεων τῆς ψυχῆς· τῶν μὲν δ' βουλήσεως· προαιρέσεως· θυμοῦ καὶ ἐπιθυμίας, τὰ δὲ εἴδη τοῦ λόγου ἐξέρχονται· ἢ τὸ ἐρωτηματικὸν· τὸ κλητικὸν· τὸ εὐκτικὸν καὶ τ〈ὸ〉 προστακτικὸν: τῶν δὲ ε' νου· διανοίας· δόξης φαντασίας καὶ αἰσθήσεως τὸ ἀποφαντικὸν εἶδος τοῦ λόγου ἐξέρχεται ὃ καὶ ἑρμηνείας καλεῖ. δηλονότι ἑρμηνεῦον τὴν γνῶσιν τῆς ψυχῆς: ἀπόφασις ἐστὶ γένος, ἀποφάσεως καὶ καταφάσεως αὗται οὖν ἀπὸ ὀνόματος καὶ ῥήματος σύγκεινται: οἷον, σωκράτης γράφει: τὸ μὲν σωκράτης ὄνομα ὑποκείμενον· τὸ δὲ τρέχει κατηγορούμενον. προτάττει γοῦν τὸ ὄνομα τοῦ ῥήματος

8v, s.l., v. 15 (ad Int., 16a 3)

ἤγουν τὰ ὀνόματα καὶ τὰ ῥήματα αὐταὶ αἱ φωναὶ

8v, s.l., v. 15 (ad Int., 16a 3-4)

νοημάτων

8v, marg. ext. (ad Int., 16a 3-8)

δ΄ εἰσὶ περὶ ἃ  ικῶς ἐνεργοῦμεν γράμματα· φωναί. νοήματα καὶ πράγματα· εἰσὶ δὲ τὰ μὲν γράμματα καὶ αἱ φωναὶ θέσει· τὰ δὲ νοήματα καὶ τὰ πράγματα φύσει· διὰ τοῦτο καλεῖ τὰς μὲν φωνὰς καὶ τὰ γράμματα, σημεῖα καὶ σύμβολα ὡς θέσει τοῦ τῶν ἄν · οὐδὲ γὰρ πᾶσι τὰ αὐτὰ σύμβολα εἰσὶ καὶ σημεῖα· τὰ δὲ νοήματα καὶ τὰ πράγματα καλεῖ ὁμοιώματα καὶ εἰκόνας· παρὰ πλάτωνι μὲν   ἀνθρώπου εἰκόνα μία ἐστί· σύμβολον ἐστι οἷον μίμησις καὶ ἐξαγγελία καὶ δήλωσις εἴρηται   συμβάλλειν  :-

8v, s.l., v. 15 (ad Int., 16a 4)

σημεῖα ἐξαγγελτικὰ

8v, s.l., v. 15 (ad Int., 16a 4)

τὰ γράμματα

8v, s.l., v. 16 (ad Int., 16a 4)

τῶν ὀνομάτων καὶ ῥημάτων

8v, s.l., v. 16 (ad Int., 16a 5)

ἕτερα γὰρ γράφουσι γράμματα βάρβαροι καὶ ἕτερα ῥήματα

8v, s.l., v. 17 (ad Int., 16a 5-6)

  ἄλλην γὰρ ἐκείνα καὶ φυσικ  καὶ  

8v, s.l., v. 17 (ad Int., 16a 6)

τῶν νοημάτων δὲ

8v, s.l., v. 17 (ad Int., 16a 6)

τὰ ἐν τῆ φωνῆ

8v, s.l., v. 17 (ad Int., 16a 6)

τὰ ὀνόματα   ῥημάτων

8v, s.l., v. 18 (ad Int., 16a 6)

νοήματα

8v, s.l., v. 18 (ad Int., 16a 6-7)

ἤγουν ν〈o〉ήματα πάθημα γὰρ τῆς ψυχῆς καὶ τὸ νόημα

8v, marg. int. (ad Int., 16a 6-8)

τὰ μὲν τῶν παθημάτων ψυχῆς ὧν ταῦτα τὰ ἐν τῆ φωνῆ σύμ〈βολα〉 πρῶτον εἴπ〈οι〉 παρὰ πᾶσ〈ι〉 〈τὰ〉 〈αὐ〉τά εἰσι.  ματα δὲ οἷον ταῦτα τὶς  ματα εἰσὶν  

8v, s.l., v. 18 (ad Int., 16a 7)

πραγμάτων

8v, s.l., v. 18 (ad Int., 16a 7)

νοήματα

8v, s.l., v. 18 (ad Int., 16a 7)

εἰκόνες χαρακτῆρες

8v, s.l., v. 19 (ad Int., 16a 8)

περὶ τοῦ πῶς εἰσὶ τὰ νοήματα παθήματα τῆς ψυχῆς.

8v, s.l., v. 20 (ad Int., 16a 9)

τῆς φυσικῆς

8v, s.l., v. 20 (ad Int., 16a 9)

ἐν ταῖς ψυχικαῖς ἐπινοίαις

8v, s.l., v. 21 (ad Int., 16a 10)

ἁπλοῦν

8v, s.l., v. 21 (ad Int., 16a 11)

σύνθετον νόημα (marg. int.)  

8v, s.l., v. 22 (ad Int., 16a 11)

ἢ κατάφασις ἢ ἀπόφασις

8v, marg. int. (ad Int., 16a 11)

τῶ προφορικῶ λόγω

8v, marg. inf. (ad Int., 16a 12)

σύνθεσιν καλεῖ τὴν κατάφασιν ὡς συντιθεῖσαν καὶ συνάπτουσαν τὸ κατηγορούμενον τῶ ὑποκειμένω· τὴν δὲ ἀπόφασιν διαίρεσιν ὀνομάζει ὡς   ἀρνητικοῦ μορίου τοῦ προκειμένου ῥήματος   καὶ διαιροῦσαν:-

8v, s.l., v. 23 (ad Int., 16a 12)

ἤγουν κατάφασις ἐστὶ καὶ ἀπόφασις ὡσανεὶ ἀναίρεσις ἐστὶ διὰ τὸ ἀρνητικὸν τῆς ἀποφάσεως (marg. int.) μόριον

8v, marg. inf. (ad Int., 16a 12)

  〈ση〉μαντικὸν τὸ ὄνομα   καὶ   τινὸς   οὐ παντελῶς 〈εἰ〉σὶ  · σημεῖα καὶ σύμβολα εἰσὶ μερικὰ ὀνόματα   τὸ δὲ περιπατεῖ τοῦ   τὰ ἁπλᾶ   φωνῆ  

8v, s.l., v. 26 (ad Int., 16a 15-16)

τὸ πῶς εἶπεν ὅστις   οὐ   ἀλήθειαν ἢ (marg. int.) ψεῦδος   αὐτοῦ  

9r, marg. sup. (ad Int., 16a 16-17)

ἀπὸ τοῦ μᾶλλον ἀποδείκνυσιν· εἰ γὰρ τὸ τραγέλαφος ὄνομα καίπερ σύνθετον ὂν οὐδὲν σημαίνει ἀλήθειαν ἢ ψεῦδος, πολλῶ πλέον τὸ ἁπλοῦν ὄνομα.

9r, s.l., v. 2 (ad Int., 16a 17-18)

ὡς ἐν ταῖς ἀποφάσεσιν

9r, s.l., v. 2 (ad Int., 16a 18)

ὡς ἐν ταῖς καταφάσεσιν

9r, s.l., v. 2 (ad Int., 16a 18)

ἀόριστον

9r, marg. int. (ad Int., 16a 18)

ἁπλῶς ἐστι τὸ ἦν καὶ τὸ ἔση: τὸ δὲ κατὰ χρόνον· οἷον τὸ ἦν ἢ ἔσται αὔριον

9r, s.l., v. 2 (ad Int., 16a 18)

ὡρισμένον

SCHOLIA ZU INT. 2

Relationen

9r, marg. ext. (ad Int., 16a 19)

τὰ ὀνόματα μὲν, τὰς ὑπάρξεις τῶν πραγμάτων σημαίνουσι· τὰ δὲ ῥήματα τὰς ἐνεργείας ἢ τὰ πάθη. καὶ ἐπεὶ προηγοῦνται τῶν ἐνεργειῶν καὶ τῶν παθημάτων αἱ ὑπάρξεις· εἰκότως καὶ τὸ ὄνομα τοῦ ῥήματος προτετίμηται:-

9r, s.l., v. 4 (ad Int., 16a 19)

γένος

9r, marg. sup. (ad Int., 16a 19)

τῶν φωνῶν αἱ μὲν εἰσὶ σημαντικαὶ· αἱ δὲ ἀσήμαντοι· καὶ τῶν σημαντικῶν δὲ αἱ μὲν, ἔναρθροι καὶ ἐγγράματοι ὡς τὸ σωκράτης πλάτων· αἱ δὲ ἄναρθροι καὶ ἀγράμματοι· ὡς ὑλακὴ τοῦ κυνὸς· σημείωσον· γὰρ τί· ἔναρθρον οὐκ ἔστι τὸ ἐγγράμματον· ὡσαύτως καὶ τῶν ἀσήμαντων· αἱ μὲν εἰσὶν ἔναρθροι καὶ ἐγγράμματοι ὡς τὸ σκινδαψὸς καὶ τὸ βλίτηρι· αἱ δὲ ἄναρθροι καὶ ἀγράμματοι ὡς 〈ψό〉φος ἀνέμου ἢ ἦχος χαλκοῦ:-

9r, s.l., v. 4 (ad Int., 16a 19)

διαφορά

9r, marg. ext. (ad Int., 16a 19)

τὸ κατὰ συνθήκην, ταυτὸν σημαίνει τῶ θέσει· σύνθετον γὰρ πρὸς ἀλλήλους   μὲν, τοῦ δὲ καὶ τοῦ   τὰ πράγματα καλεῖν   δὲ, ἑτέρως· καὶ ἄλλος ἄλλου καὶ εἰσὶ ταῦτα τὰ νοήματα τῶν ἡμετέρων σημαντικὰ   δὲ καὶ   καὶ ἀλόγων ζώων φωνῶν νοήματα μὲν οὐδὲν σημαίν  πάθος δὲ ψυχῆς καὶ διάθεσις πρὸς ἃ διαστέλλων τὸ ὄνομα εἶπεν τὸ κατὰ συνθήκην.

9r, s.l., v. 4 (ad Int., 16a 19)

ἤγουν φωνῆς ἐνάρθρου

9r, s.l., v. 4 (ad Int., 16a 19)

κατὰ θέσιν οὐχὶ κατὰ φύσιν οὕτως γὰρ ἐτ  καλεῖσθαι

9r, marg. ext. (ad Int., 16a 20)

τὸ ἄνευ χρόνου οὐ τοῦτο σημαίνει τὸ μηδέποτε μηδαμῶς χρόνον σημαίνειν· ἀλλὰ τὸ μὴ προσσημαίνειν χρόνον καθάπερ τὰ ῥήματα· τούτων γὰρ ἕκαστον προηγουμένως μὲν ἐνέργειαν τινὰ ἢ πάθος σημαίνει· κατὰ β΄ δὲ λόγον καὶ τὸν χρόνον καθ' ὃν ἐνεργεῖν ἢ πάσχειν συμβέβηκεν ὥσπερ τὸ περιπατῶ πρώτως μὲν τὴν τοιάνδε τοῦ σώματος κίνησιν δηλοῖ δευτέρως δέ γε τὸν νῦν χρόνον· τὸ γοῦν ἄνευ χρόνου, ἤγουν ἐνταῦθα πρὸς ἀντιδιαστολὴν τοῦ ῥήματος τέθενται:-

9r, s.l., v. 5 (ad Int., 16a 20)

πρὸς ἀντιδιαστολὴν τοῦ λόγου καὶ τῶν συνθέτων ὀνομάτων.

9r, s.l., v. 5 (ad Int., 16a 20-21)

χωρισθέν

9r, s.l., v. 6 (ad Int., 16a 21)

ἐπὶ τοῦ μᾶλλον ὄνο 

9r, s.l., vv. 6-7 (ad Int., 16a 21-22)

ὅσον ἀπὸ τῆς ὁλότητος τοῦ σημαινομένου

9r, s.l., v. 9 (ad Int., 16a 24)

τοῖς ἁπλοῖς

9r, s.l., v. 10 (ad Int., 16a 25)

τοῖς συνθέτοις

9r, s.l., v. 10 (ad Int., 16a 25)

ἤτοι ἔμφασιν ἀπάτην ἔχει

9r, s.l., v. 10 (ad Int., 16a 25-26)

σημαντικὸν συνθέτου

9r, s.l., v. 11 (ad Int., 16a 26)

πλοῖον ληστρικὸν τὸ καὶ παρ' ἡμῖν λεγόμενον  · ἑτυμολογεῖται δὲ παρὰ τὸ ἐπάγειν κέλλητας ἔνδον:-

9r, s.l., v. 13 (ad Int., 16a 28)

  εὐθὺς σύμβολον τοῦ ὀνόματος  

9r, marg. int. (ad Int., 16a 28-29)

τὸ δὲ ἐπεὶ δηλοῦσι, πρὸς τὸ κατὰ συνθήκην εἴρηται ὡσανεὶ ἔλεγεν ἐπεὶ δίχα τῆς προσθήκης τῆς προσθήκης ταύτης, τοῦ κατὰ συνθήκην, οὐδὲν μᾶλλον τὸ ὄνομα ἐδηλοῦμεν, ἢ τὰς φύσει προφερομένας φωνὰς τὰς ἀγραμμάτους οἷον τὰς τῶν ἀλλόγων ζώων ἃ θηρία ἐκάλεσεν, ὡς σύστοιχον ἔχοντα μᾶλλον τὸ ἄγριον διὰ τὸ ἄλογον καθ' αὑτὰ καὶ πλάτων  

9r, s.l., v. 14 (ad Int., 16a 29)

θηρίων

9r, s.l., v. 14 (ad Int., 16a 29-30)

φθέγμα σημαίνει τὸ μὴ ὂν οὔτε μὲν τραγέλονος·   ὁ βοῦς τὸ μὴ ὄν:

9r, marg. ext. (ad Int., 16a 29-30)

τὸ οὐκ ἄνθρωπος οὐκ ἀξιοῖ καλεῖν ὄνομα: διότι τὸ μὲν ὄνομα μιᾶς ἐστὶ   σημ  τ του ὀνομαζ  δὲ τι τὴν φωνὴν, ἐν μὲν   ὀνόματ  ῥήματ  πάντα ὰ   εἰσφέρ  καὶ ὄντα καὶ μὴ ὄντα τὸ γὰρ οὐκ ἄνθρωπος ἐπ' αὐτοῦ μὲν οὐ λέγεται μόνου   ἵππου καὶ ἀνθρώπου   δὲ μὲν τ  πολ  καταφατικῶς τὴν τοιαύτη 

9r, s.l., v. 19 (ad Int., 16b 1)

ὁρισμὸς

9r, s.l., v. 19 (ad Int., 16b 1-2)

τῶν οὗ μηδενὸς μέρος ἐστὶ σημαντικὸν κεχωρισμένον

9r, s.l., v. 19 (ad Int., 16b 2)

ἐπίρρημα ὅμοιον τοῖς ὀνόμασι

SCHOLIA ZU INT. 3

Relationen

9r, s.l., v. 19 (ad Int., 16b 6)

ἀνωνύμου

9r, s.l., v. 23 (ad Int., 16b 6)

ἤγουν ἡ μία λέξις

9r, s.l., v. 24 (ad Int., 16b 7)

τὸ ἀεὶ  

9r, s.l., v. 24 (ad Int., 16b 7)

ὑποκειμένου

9r, marg. inf. (ad Int., 16b 10)

τὸ μὲν καθυποκειμένου ἐστὶ τὸ κατηγορεῖσθαι τὶ κατά τινος ὡς κατ' οὐσίαν ὑπάρχον αὐτοῦ καὶ συμπληρωτικὸν ἦν ἄνθρωπος: ἐπεὶ· τὸ ζῶον   καθ' ὑποκειμένου τοῦ ἀνθρώπου λέγομεν, διὰ τὸ ἐνυπάρχειν   συμπληροῦν αὐτὸν. τὸ δὲ ἐν ὑποκειμένω, ὅταν ὡς   κατηγορεῖται ὡς τὸ λευκὸν κατὰ τοῦ ἀνθρώπου· τοῦτο γὰρ ὡς σημαντικὸν τῶ ὑποκειμένω ἀνθρώπω, ἐν ὑποκειμένω λέγεται:-

9v, marg. int. (ad Int., 16b 14)

διαφορὰν καλεῖ τὴν ἑτερότητα τοῦ ἀορίστου ῥήματος πρὸς τὸ ὡρισμένον

9v, s.l., v. 7 (ad Int., 16b 19-20)

κατὰ τὸν ἀριστοτέλην τὸν λέγοντα

9v, marg. int. (ad Int., 16b 19-20)

ὡς πνεῦμα φωνὴ〈ν〉 σημαίνουσα τι κα  τὸ ὄνομα ἐστὶ κἂν τ〈ὸ〉 ῥῆμα, ὄνομα καλ〈εῖται〉

9v, s.l., vv. 7-8 (ad Int., 16b 19-20)

ἤγουν σημαντικά

9v, s.l., vv. 8-9 (ad Int., 16b 20-21)

ὅταν εἴπη τις ὅτι ὁ [\ldots] γράφει· ἵστησι καὶ ἀκούων ἠρεμεῖ

9v, marg. int. (ad Int., 16b 20-21)

καὶ τὸ ῥῆμα συντεθ〈ειται〉 τῶ ὀνόματι

9v, s.l., v. 9 (ad Int., 16b 22-23)

τῆς ἀληθείας ἢ τοῦ ψεύδους

9v, s.l., v. 11 (ad Int., 16b 23-24)

οὔτε ἀληθὲς οὔτε ψεῦδος

9v, s.l., v. 12 (ad Int., 16b 24)

μέρος γίνεται συνθέσεως· καὶ προσλαβὸν σύνθεσιν τινὰ σημαίνει τί.

9v, s.l., v. 12 (ad Int., 16b 24-25)

τῶν ἁπλῶν ἢ ὑποκειμένου καὶ κατηγορουμένου

9v, s.l., v. 12 (ad Int., 16b 24-25)

συγκείμενα δὲ καλοῦνται διὰ τὸ συγκεῖσθαι πρὸς ἄλληλα

SCHOLIA ZU INT. 4

Relationen

9v, s.l., v. 14 (ad Int., 16b 26)

  ἐστὶ προφορικὸς ὡς γένος

9v, s.l., v. 14 (ad Int., 16b 26)

κατὰ συνθήκην

9v, s.l., v. 14 (ad Int., 16b 26)

τῶν προσεχῶν

9v, s.l., v. 14 (ad Int., 16b 26-28)

ἤγουν τὸ ὄνομα καὶ τὸ ῥῆμα· ἃ μέρη τοῦ λόγου (marg. int.) ὄντα· κεχωρισμένα καὶ καθ' ἑαυτὰ, φάσεις καὶ οὐ καταφάσεις εἰσί. ἢ καὶ διὰ τοῦτο κεῖται τὸ τί ὅτι οὐ πάντα τὰ τῶν προτάσεων ὥσπερ τὰ   καὶ ἀρνητικὰ μόρια καὶ οἱ σύνδεσμοι ἀλλὰ τὰ ὑποκείμενα   καὶ τὰ κατηγορούμενα.

9v, marg. ext. (ad Int., 16b 26-27)

ἧς τῶν μερῶν ἧστινος τῆς φωνῆς τῆς  κειμένης ἐπὶ ὀνόματος καὶ ῥήματος, τὶ τῶν μερῶν τῶν προσεχῶν μέρη δὲ προσεχῆ καλεῖ τὸ ἁπλοῦν. πόρρω τὰς συλλαβὰς τῶν ὀνομάτων ἢ τῶν ῥημάτων· οἷον ἂν εἴποις ἄνθρωπος γράφει τὸ ἄνθρωπος προσεχὲς μέρος καὶ τὸ γράφει τὸ δὲ ἄν πόρρω:-

9v, s.l., v. 15 (ad Int., 16b 27)

ὡς ἁπλῆ φωνὴ

9v, marg. ext. (ad Int., 16b 27-28)

φάσις καὶ ὅρος καὶ ἁπλῆ φωνὴ καὶ ῥῆμα καὶ ὄνομα, τῶ ὑποκειμένω μὲν ταυτὸν τῆ σχέσει δὲ   ἀλλήλων   ὅτε μὲν γὰρ τὴν,   φ  ὡς σημαίνουσαν τὶ  μεν, ἁπλῆν ἂν   φωνὴν. ὅτε δὲ κατα  μὲν τινὸς ῥῆμα. ὄνομα δὲ ὅτε ὑποκείμενον ὅρον δὲ, ὅταν εἰς αὐτὸν τὸν συλλογισμὸν ἀναλύσωμεν. φάσιν δὲ ὅταν ὡς μέρος καταφάσεως ἢ ἀποφάσεως ἐκλάβωμεν:-

9v, s.l., v. 15 (ad Int., 16b 27-28)

ὡς λέξις ἤγουν ἄνθρωπος

9v, marg. ext. (ad Int., 16b 28-29)

οὐδὲ γὰρ ἐν τῶ εἰπεῖν ἔστι ἢ μὴ ἔστι οὕτως ἁπλῶς χωρὶς ὑποκειμένου τινὸς, σημαίνει   τὶ πρᾶγμα  

9v, s.l., v. 16 (ad Int., 16b 28-29)

ἤγουν κατάφασις ἢ ἀπόφασις

9v, marg. ext. (ad Int., 16b 28-29)

  κατασκευάζει ἐκ τοῦ μᾶλλον  ον τὸ μὴ δέχεσθαι τὰ ῥήματα   τὸ ἀληθὲς καὶ τὸ ψεῦδος· εἰ γὰρ   γὰρ ἀρχοειδέστερα τῶν ῥημάτων 〈ο〉ἷ〈ον〉 ἄνθρωπος καὶ εἰσ  πάντα τὰ ὄντα ἀνάγκην ἢ λύεται αὐτὸ προσεχῶς τὸ   τοῦτο ὑπάρχειν ἢ μὴ ὑπάρχειν σημαίνει:   καθ' ἑαυτὸν λέγομεν μὴ ἀλη〈θεύει〉   〈ἀ〉λ〈η〉θεύει ἢ ψεύδεται· πολλῶ μᾶλλον τὰ ἄλλα ῥήματα πάντων δὲ ἀρχοειδέστερα, τὸ ἔστι καὶ τὸ οὐκ ἔστι:-

9v, s.l., vv. 17-18 (ad Int., 16b 30)

ἤγουν   ἢ καὶ ἄνθρω ἢ καὶ πος

9v, s.l., v. 19 (ad Int., 16b 32)

ἢ συνθέτοις τὸ ἱπποκένταυρος

9v, s.l., v. 20 (ad Int., 16b 33)

οὐ κυρίως καὶ ἀληθῶς

9v, marg. ext. (ad Int., 16b 33 - 17a 2)

τὰ ὄργανα τῶν ἐν ἡμῖν φυσικῶν δυνάμεων, ἐξ ἀνάγκης καὶ αὐτὰ φυσικὰ ὡς τῆς ἀκουστικῆς δυνάμεως, τὸ οὖς καὶ τῆς ἁπτικῆς ἡ χείρ: τὰ δὲ ἀποτελέσματα, οὐ φυσικά· ἀλλ' ἐπὶ τῆ δευτέρα ἡ ὀρχηστικὴ ἀποτέλεσμα οὖσα τῆς φωνητικῆς κινήσεως·   καὶ κατὰ   βουλόμενος   ὁ φιλόσοφος ἐπὶ τῆ   (marg. inf.) εἰπεῖν κατὰ σύνθεσιν: ὅπέρ ἐστι θέσει· τούτου χάριν οὐδὲ ὄργανον αὐτὸν εἶπεν  τῶν ὀρ  φυσικῶν ὄντων ὡς εἰρηκεν. εἰ γὰρ καί τινες τοῦτον ὠήθησαν τῆς φωνητικῆς ὄργανον εἶναι δυνάμεως φυσικῆς οὔσης· ἀλλ' οὐ τὸ ἀποτέλεσμα τοῦτον εἶναι λέγει. ὄργανα δὲ τῆς φωνῆς δίδωσιν εἶναι δυνάμεως· τὸν πνεύμονα καὶ τὴν ἀρτηρία καὶ γαργαρεῶνα καὶ  · γλῶσσα τε καὶ τὰς   καὶ ὄντων ὀργάνων, λοιπὸν   ἐστι ἀποτέλεσμα· εἰ δὲ ἀποτέλεσμα, καὶ θέσει καὶ κατὰ συνθήκην· ἀλλ' οὐ φύσει:-

9v, s.l., v. 21 (ad Int., 17a 1)

ἤγουν φρο  φύσει

9v, s.l., v. 21 (ad Int., 17a 1-2)

θέσει

9v, marg. int. (ad Int., 17a 2-3)

τοῦτο λέγει ὅτι εἰ καὶ σημαντικὸς ὁ ἅπας λόγος, ἀλλ' οὐχὶ καὶ ἀποφαντικὸς·   γὰρ ἐκεῖνος ἐστὶ ἀποφαντικὸς· ἐν ὧ τὸ ἀληθεύειν ἐστι καὶ ψεύδεσθαι.

9v, s.l., v. 23 (ad Int., 17a 3)

τοῦ λόγου ὑπάρχει ἡ ἀλήθεια

Dateipfad: /Handschriften/Deutschland/Wolfenbuettel/Wolfenbuettel-HAB-Guelf-24-Gud-gr.xml