Inhalt

  • (ff. 120) Ps.-Alexander von Aphrodisias, Probl. (Probl. I–II ed. J. L. Ideler, Physici et medici Graeci minores, I, 1841, Nachdr. Amsterdam 1963, S. 3 sqq. Probl. III–IV ed. H. Usener, Progr. Berlin 1859. Probl. inedita ed. C. Bussemaker, Aristoteles Didotiana IV, Paris 1857, Nachdr. Hildesheim 1973, S. 291–332).
    Enthält folgende Texte (in der Hs.: Βιβλίον α): Probl. I Prooem. 67. 72. 76. 81. 55. 60. 64. 84. 85. 88. 90. 96. 111. 114. 118. 133. 139. 142. II 1. I 126. II 2. 4. 3 bis S. 54, 8 Ideler πνεύμονα. II 8. 9. 3, S. 54, 8–10 Ideler. II 14. 15. 19. 21. 26–29. 31. 32 bis S. 62, 15 Ideler θερμότητα. II 36. 37. 41. 44. 43. 46. 56. 60–62. 65. 72. 73. 75. III 4. 5. 7–10. 13–16. 18. 17. 20. 21. IV 1. 3. 4. 6. 9. 10. 12–15. 19. 20. 26. 28–33. 35. 37–39. 40 bis S. 11, 8 Usener πέφυκεν ὁ πταρμὸς γίνεται (sic). IV 41–43. 49. 50. 52–54. 63. 72. 79. 81 bis S. 18, 11 Usener γενείῳ μέγιστοι. IV 82–83. 86. 89. (In der Hs.: Βιβλίον β) Probl. I 26–27. 28 bis S. 12, 14 Ideler δυνάμεως I 29. 2. 10. 12. 23. 31. 34. 35 bis S. 13, 27 Ideler σύμμετρον. I 38 bis S. 14, 16 Ideler ἀποτελούσης. I 39. 41. 42 bis S. 15, 21–22 Ideler mit Abweichungen. I 51 bis S. 18, 15 Ideler ἀναδιδόμενον. I 54 bis S. 19, 17 ποσῶς ὄν. I 56 bis S. 20, 2 ὕδωρ. I 58. 63 bis S. 21, 13 Ideler καταπλήττεται. I 65. 68 bis S. 22, 35–36 σκεδάννυται. I 74 bis S. 24, 7 ὁρατῶν. I 89 bis S. 30, 30 ξηραίνων. I 97 bis S. 33, 36 ἀρτηρία. I 102 bis S. 35, 11–12 φαίνεται. I 115. 117. 123 bis S. 42, 25 ἀπεργάζεται. I 127. 128. 138. II 13. 16. 22. 68 bis S. 76, 36 Ideler ὀλιγόκαρπα. Probl. ined. III 46. Probl. II 25. 26. Probl. ined. III 47.
  • (ff. 20V24) Abbatian, De urinis (ed. J. L. Ideler, II, 1842, Nachdr. Amsterdam 1963, S. 286 sqq.), bis 27, S. 296, 6 in der Abfolge: 1–5, S. 288, 1 διὰ γάρ. 19 ab S. 293, 1 τοῦ ὄλου σώματος (sic). 20. Nochmals 19 und 20. 21 bis S. 293, 26 οὖρον. 7 ab S. 289, 18 τὸ χῦμα. 8. 9. 10 bis S. 290, 23 λήθη. 11. 12 bis S. 291, 12 παλαιόν. 21 ab S. 293, 26 ἀπόσκημμα. 22. 23. 24 bis S. 295, 1 λευκὸν τὸ οὖρον. 5 ab S. 288, 1 τοῦτο καί. 6. 7 bis S. 289, 18 παχύνεται. 24 ab S. 295, 1 ἄνευ. 25. 26. 27.
  • (ff. 2528 bzw. 2834V) (In der Hs.: Ἀλεξάνδρου ἀφροδισιέως φυσικῶν ἀπορημάτων καὶ ἰατρικῶν προβλημάτων ἐκλογαί. βιβλίον δ bzw. βιβλίον ε) Inc. Ἰστέον ὅτι τὰ αἴτια τρία γάρ ἐστιν οἷον προαρκτικὰ προηγούμενα καὶ συντακτικά. Βιβλίον δ ist, bis auf die erste halbe Seite (vorwiegend kurze Fragen und Antworten über das Fieber), identisch mit 〈Palladios, Περὶ πυρετῶν σύνοψις〉 (ed. J. L. Ideler, op. cit., I, S. 107–120) ab S. 112, 33 οἱ μὲν ἀφημερινοὶ πυρετοί bis S. 119, 21 πυρετῶν. Βιβλίον ε nur im Frage-Antwort-Schema, inc. Τίνα εἰσὶ τὰ ἀναγκαιότατά τε καὶ ἀνώτατα τῆς ἰατρικῆς μέρη, des. ἴλος δέ ἐστιν ἕλκος ἐν πέλματι περιφερὲς καὶ τετυλωμένον.
  • (ff. 3553V) Probl., inc. I 10, 860 a 35 (tit. ἀριστοτέλους φυσικὰ προβλήματα κατ᾿ εἶδος συναγωγῆς ὅσα ἰατρικά). Enthält folgende Partien: I 10–18. I 21 bis 862 a 9 πολὺ ἔχειν. I 22–25 (es fehlen: 23, 862 a 18 ἢ ὅτιποιοῦσιν). I 27–37. 38 bis 863 b 17 ὀξύτητα. I 39–57. II 1–11. 13–30. 32–35. 37–42. III 1. 3–4. 9. 11. 17. 21. 23–25. 27–35. IV 1. 3. 4 bis 877 a 3 γυναιξίν. IV 9–12. 15–17. 19–27. 29–32. VI 7 bis 886 a 20 πρὸ ἔργου. VII 4. 6. 8. 5. 9. VIII 1–6. 9. 7. 10–17. 8. 18. 20–22.
  • (ff. 53V63) 〈Ps.-Plutarch, Placita〉 (unter dem Lemma περὶ σελήνης ohne Zwischenraum und Titel unmittelbar anschließend): II 25 (Diels, Doxographi Gr., S. 355 a 16 sqq.) – II 31. III 1. 3–4. 7–11. 13–17. IV 3–13. 16–18. 21. 23. V 3–13. 16–22. 24.
  • (f. 63RV) 〈Probl〉. X 2. 3. 10. 19. 20.
  • (ff. 63V65V) 〈Ps.-Plutarch, Placita〉 V 23. 25–28. 29 bis S. 441 a 21 Diels. V 30. I 8–12. 14. 17.
  • (ff. 65V73V) Exzerpte aus Aelian, Περὶ ζῴων ἰδιότητος (ed. R. Hercher, Leipzig 1864), inc. I 13, S. 10, 22 Hercher ὁ ετηαῖος οὕτω καλούμενος, des. XI 37, S. 289, 29 σαλαμάνδρῳ (sog. Excerpta Vindobonensia, vgl. E. L. de Stefani in: SIFC 12, 1904, S. 158–159, 179–180).
  • (ff. 73V80) 〈Ps.-Plutarch, Placita〉 IV 19–20. 1. I 1 (ohne Prooem, inc. Diels, Doxographi Gr., S. 274 a 19). I 2 ab S. 275 a 18 Diels. I 3 bis S. 283 a 15 δυσαρεστήσας. I 4–7.
  • (f. 80) 〈Probl〉. X 24. 32.
  • (f. 80) 〈Theophrast, Hist. plant.〉 I 3, Wimmer (Didotiana) S. 5, 17 δένδρον – 5, 24 λάχανα.
  • (f. 80V) Zwei kurze Texte: Περὶ διαφορᾶς τῶν τοῦ ὄρους μερῶν, inc. Τοῦ ὄρους τὰ μὲν ἀκρότατα λέγονται, des. πρὸς τὴν ῥίζαν πρυμνώρειαι.
  • Περὶ τῶν δώδεκα ἀνεμων, inc. ὁ μὲν ἀμφιλιώτης ἐκ τοῦ ἀνατολικοῦ ἔξεισι ἄστρου, des. δυτικώτερον δὲ τὸν λιβόνοτον (die Windrose fast identisch mit der des Timosthenes, vgl. RE VIII A, Sp. 2352).
  • (ff. 80V88V) Fragen und Antworten zu physiologisch-medizinischen Themen (in der Hs.: ἀριστοτέλους), inc. Ποῖον γένος τοῦ σφυγμοῦ; γένος ἐστὶ σφυγμοῦ κίνησις, des. ἀλλὰ νεκρῶδες καὶ ἄπνουν καὶ τὰ ἄλλα στοιχεῖα παντελῶς αὐτὸ ἀπολέλοιπεν.
  • (f. 88V) Gregor Von Nyssa, Περὶ σφυγμῶν, inc. Ἡ μὲν σφυγμικὴ κίνησις καλεῖται, des. ἡ καρδία λυγνιῶδες ἐν τοῖς ἐκπνοίοις λέγεται (wie im Scor. Φ III 11, f. 49V und den Par. 1884, f. 78 und 2316, f. 194). Derselbe Text ein zweites Mal auf ff. 102V103.
  • (ff. 8998) Hippokrates, Prognostiken (ed. Littré, II, S. 110–190).
  • (ff. 98101) Hippokrates, Prognostiken (ein zweites Mal) ab Littré, II, S. 164, 4 οἱ δὲ ξὺμ.
  • (ff. 101102V) Ἐρωταποκρίσεις περὶ τῶν σφυγμῶν καὶ ἀναπνοῆς, inc. Τί διαφέρει ἀναπνοὴ σφυγμοῦ, des. οὐδ᾿ ὄλως αἷμα καὶ σάρκες καὶ φλέγμα.
  • (ff. 102V103) Περὶ σφυγμικῆς κινήσεως (vgl. zu f. 88V).
  • (f. 103) 〈Palladios, Περὶ πυρετῶν σύνοψις〉 (in der Hs.: Λόγος Ἱπποκράτους περὶ τὰς διαφορὰς τῶν πυρετῶν), ab Ideler II, S. 119, 23 πυρετοὶ οἱ μέν bis S. 120, 12 πυρετῶν. (ff. 103106) Medizinisch-physiologische Erotapokriseis, inc. Τί ἐστι μύξα, des. in der Frage τί ἐστι σφυγμός; mit διάθεσιν ἀόρατον διαγορεύων.
  • (f. 106RV) Hippokrates, Epistula ad Ptolemaeum (ed. J. F. Boissonade, Anecdota Gr., III, Paris 1831, Nachdr. 1962, S. 422 sqq.) bis S. 423, 19 ἀφροδισίαις, danach abweichend (τοῦ σώματος μορίοις τοῖς ἐνέργειαν κτλ.), des. οὐδὲ κατὰ τὸ ἧπαρ εἰσὶ μόνον, ἀλλὰ καὶ ἔξω.
  • (ff. 107109V) 〈Maximos Planudes〉 (in der Hs.: Διάγνωσις τοῦ σοφωτάτου καὶ λογιωτάτου βλεμίδους), Περὶ τῶν ὑελίων πασῶν τῶν ἀσθενειῶν (ed. J. L. Ideler, op. cit., II, S. 318–322); nach Kap. 43 Ideler noch eine Seite Text, inc. μάθε καὶ τὰ αἵματα λοιπόν, des. μιμνήσκου τούτων καὶ ἐμοῦ τοῦ ὑπομνήσαντος.
  • (ff. 109V110) Definitionen zur Psychologie und Ethik (in der Hs.: Ἀριστοτέλους περὶ ψυχῆς), inc. Ψυχῆς μέρη τρία, des. τῆς δὲ κακίας ἐστὶ τὰ ἐναντία.
  • (ff. 110116) Medizinische Texte, darunter (ff. 111V112) 〈Mercurius Monachus〉 (in der Hs.: τοῦ σοφωτάτου παρ᾿ ἰνδοῖς ἀλῆ, παρὰ δὲ ἕλλησιν ἀβιτζιάν), Περὶ σφυγμῶν (ed. J. L. Ideler, op. cit., II, S. 254–256) sowie (ff. 112114V) Anonymus, Σύνοψις τῶν οὐρῶν (ed. J. L. Ideler, op. cit., II, S. 307–316), ab S. 310, 14 bis S. 316, 12 (die folgenden Schlußzeilen von Ideler abweichend).
  • (ff. 117124V) Grammatischer Traktat (Titel in der Hs.: Τῆς ἑλληνικῆς παιδείας κεφ. η), inc. Ὥστ᾿ ἐν τῇ ἑλληνικῆς χρήσει φωνῆς, des. λελυμένη οἷον σφῶν αὐτῶν.
  • (ff. 124V126V) 〈Nikomachos von Gerasa, Introductio arithmetica〉 (ed. R. Hoche, Leipzig 1866) ab II 26, S. 136, 2 τούτων ὑπὸ τῶν ἅκρων.
  • (ff. 127139V) 〈Georgios Gemistos Plethon〉, De rebus Peloponnesiacis III (PG 160, Sp. 821–866).
  • (ff. 140156V) Astronomische und chronologische Tabellen und Texte (Einzelangaben und Identifikationen bei Weinstock, vgl. Bibliographie).
  • (ff. 157V307V) Hippokrates, Aphorismen I 1–VII 80, des. Littré IV, S. 604 θάνατος. Mit Kommentar: (f. 157RV) Prooem, inc. Ἐπειδήπερ μέλλομεν συντόμως τε καὶ σαφῶς χάριτι τοῦ ἐμοῦ χ(ριστ)οῦ καὶ θ(εο)ῦ, des. ὅπερ ἐμοὶ μὲν δοκεῖ πιθανὸν οὐκ ἀληθὲς δέ. Unmittelbar folgend (ff. 157V158V Mitte) 〈Theophilos〉 (ed. F. R. Dietz, Scholia in Hippocr. et Gal., II, Königsberg 1834, Nachdr. 1966) S. 245 Τί ἐστιν ἀφορισμός – S. 248, 4 αἱρέσεων. Unmittelbar folgend (ff. 158V307V) Galen, In Aphor. comm. (ed. C. G. Kühn, XVII 2–XVIII 1, Leipzig 1829, Nachdr. 1965) ab XVII 2, S. 355, 13 δεῖ δέ, des. XVIII 1, S. 193, 15 ἐκείνων τῶν ἀφορισμῶν. (f. 308RV) 〈Mercurius Monachus〉 (in der Hs.: Ex Avicenna), Περὶ σφυγμῶν (derselbe Text wie ff. 111V112, vgl. oben).
  • Leer


    ff. 24V, 110V, 116V, 116ab V, 139a R V.
  • Die Gestalt des Abbatiantextes (auf ff. 20V24) resultiert aus der Abhängigkeit von einem Exemplar, in dem die ff. teils vertauscht wurden, teils verlorengingen. Die in unserer Hs. aufeinanderfolgenden Kap. 1–5, 19–21, 7–12, 21–24, 5–7, 24–27 waren mit einem Umfang von jeweils rund 50 Textzeilen bei Ideler die Bl. 1, 5, 3, 6, 2, 7 in diesem Kodex. Bl. 4 mit Kap. 12, S. 291, 12 bis 19, S. 293, 1 (= 50 Zeilen) sowie mehrere Bl. mit dem Schluß des Textes sind verloren.

Physische Beschaffenheit

Beschreibstoff

Papier

Wasserzeichen

  • ff. 132, 34/39, 8996, 97/104: Waage im Kreis, sehr ähnlich Br. 2489 (Udine 1467, mit Variante Mailand 1473).
  • ff. 36/37, 4148, 8188, 98/103, 106/109: Gekreuzte Pfeile, ähnlich Br. 6271 (Venedig 1462, mit Variante im Marc. App. VIII 18 vom J. 1483). ff. 4980, 149156: Waage, ähnlich Br. 2410 (Catania 1486, mit Variante Treviso 1486).
  • ff. 107/108, 117124: Säule, ähnlich Br. 4408 (Tirol 1461, mit Varianten Venedig 1463, Württemberg 1468, Wittenberg 1477).
  • ff. 111116 b: Krone, entfernt ähnlich Br. 4846 (Genua 1465–1466), Pi. ohne Beleg.
  • ff. 125139a, 245252, 254/259: Ochsenkopf mit Krone und Blume, entfernt ähnlich Br. 14602 (Lüneburg 1464, mit Variante Ingolstadt 1470 „sans croissant‟ wie in unserer Hs.), entfernt ähnlich Pi. II, XV 431 (Augsburg 1470).
  • ff. 140148, 157188, 205212, 215/218, 221244, 302/307, 304/305: Schere, entfernt ähnlich Br. 3756 (Vicenza 1450, mit Variante Venedig 1470?).
  • ff. 189204, 214/219, 256/257, 261300, 303/306: Buchstabe R mit Kreuz, entfernt ähnlich Br. 8940 (Neapel 1463, mit Varianten Rom 1465–1468).

Format

212 × 142 mm

Folienzahl

ff. 308 ( 116 a, 116 b, 139 a, – 147)

Lagen

13 × 8 (104), 1 × 6 (110), 25 × 8 (308).

Griechische Kustoden

Griechische Kustoden auf dem 1. Recto unten rechts von f. 1 〈α〉, f. 9 (β) bis f. 105 (ιδ) mit verblaßter brauner Tinte vom Kopisten. Neueinsatz ab f. 111, wobei das einzig erhaltene Zeichen γ auf f. 119 auf Verlust einer Lage weist, und ab f. 157 (α), wo die Kustoden nach Seitenbeschneidung vielfach nur noch teilweise erhalten sind (auf ff. 181, 189, dann meist ab f. 205, zuletzt f. 301 Rest von ιθ).

Anzahl der Linien

Lin. 30 (ff. 1114), 33–34 (ff. 115308)

Kopist

A. ff. 1116: 〈Georgios Gregoropulos?〉 oder 〈Ioannes Rhosos?〉 (Harlfinger), wobei dem letzteren Vorschlag wohl der Vorzug zu geben ist. Titel, Lemmata und Initialornamentik in Rotbraun.

B. ff. 117308V: Ioannes. Subskription in Rotbraun auf f. 308V: εἴληφε τέρμα ὁ πόνος τῶν χειρῶν ἐμοῦ τοῦ ἰω(άνν)ου. Rotbraune Titel, Initialen und Schemata.

Einband

Museumseinband. Deckel aus grünem Leinen, in Goldprägung das Wappen der Harley-Familie. Hohler Lederrücken mit fünf unechten erhabenen Bünden. Im Vorsatz je drei fliegende Blätter, davon das jeweils innerste älter (vorn I, hinten mit Angabe: 308 folio).

Geschichte

Datierung

15. Jh. 2. H.

Provenienz

Ex libris des 17. Jh. auf f. 1 am oberen Rand: „Coll. Agen. Socie. Jesu Catal. Inscrip.‟. Die Hs. gehörte, wie Harl. 5599 (vgl. dort), der Bibliothek des Jesuitenkollegs zu Agen. Weinstock (vgl. unten Bibliographie: Kat.), S. 22 meint zu Unrecht, daß 155 A 6 (f. I, unter einem Aufkleber mit griechisch-lateinischem Pinax mit den Titeln bis f. 73V) die Signatur dieser Bibliothek war; es handelt sich jedoch um die alte Harley-Signatur vor 1759. Im Katalog von 1759 in Vol. II, Lage 7 I, Sp. 7–8 aufgeführt.

Bibliographie

Kat.

  • R. Nares, Cat. Harleian Mss., III, S. 354–355.
  • St. Weinstock, in: Codd. astrol., IX 2, S. 22–24 Nr. 47 (für ff. 140156V ).

Kod.

  • H. Omont, Notes Mss. Brit. Mus., S. 324, 340.
  • E. M. Thompson, Cat. Class. Mss., in: Class. Rev. 3, 1889, S. 441 Nr. 129.
  • V.-G., S. 211. D. Harlfinger, Textgeschichte Lin., S. 411, 415.
  • C. E. & R. Wright, Diary Humfrey Wanley, I, S. LXXXI.
  • C. E. Wright, Fontes Harleiani, S. 47.

Text.

    Ps.-Alexander

    • Ps.-Alexander: H. Usener, ed. Probl. III–IV, Progr. Berlin 1859, S. VIII–IX.
    • H. Diels, Hss. Ärzte, II, S. 9.

    Gregor von Nyssa

    • H. Diels, Hss. Ärzte, II, S. 40.

    Hippokrates

    • H. Diels, Hss. Ärzte, I, S. 5, 13.

    Astronomica (ff. 140–156v)

    • St. Weinstock, Codd. astrol., IX 2, S. 22 („Paris. 68 ex hoc codice descriptus esse videtur‟).

    Mercurius Monachus

    • H. Diels, Hss. Ärzte, II, S. 65.

Quelle

Die Erstellung der Daten in "CAGB digital" ist ein fortlaufender Prozess; Umfang und Genauigkeit wachsen mit dem Voranschreiten des Vorhabens. Ergänzungen, Korrekturen und Fehlermeldungen werden dankbar entgegengenommen. Bitte schreiben Sie an agiotis@bbaw.de.

Zitierhinweis

London, British Library, Lond. Harl. 6295, in: CAGB digital, hg. v. Commentaria in Aristotelem Graeca et Byzantina. Berlin-Brandenburgische Akademie der Wissenschaften. URL: https://cagb-digital.de/id/cagb6126142 (aufgerufen am 24.4.2024).

Permalink

https://cagb-digital.de/id/cagb6126142

Dateipfad: /Handschriften/UK/London/British-Museum/AG1-London-BM-Harley-6295.xml